Twee wielen is beter dan vier

Beeld je in: elke ochtend fietsen een kwart miljoen mensen naar hun werk in een Europese hoofdstad. Nee, het gaat niet over België. Daar passeerden andere zaken over mobiliteit in de media. We fietsen wat meer maar toch daalt het aandeel fietsen in het totaal aantal verplaatsingen. De topvrouw van de spoorwegen wil snellere treinen maar door het besparingen zal onderhoud gepaard gaan met dagenlang onderbroken verbindingen. Er is een historisch akkoord over Oosterweel met veel ambitie op vlak van duurzame verplaatsingen maar over de aanpak van salariswagens blijft het oorverdovend stil.

Even aftoetsen aan de concrete praktijk. Afgelopen dinsdag gaf ik een gastcollege op een hogeschool in Hasselt. Ik neem op tijd de trein maar kom door vertragingen fiks te laat toe. De docente die me met de auto oppikt aan het station vertelt dat ze speciaal een plaats heeft gereserveerd op de parking van de hogeschool. De parkeerdruk stijgt elk jaar, ze voegt eraan toe dat je sinds enkele jaren ook op de Hasseltse stadsring in de file staat. Een duidelijke illustratie van falend beleid: het openbaar vervoer voldoet niet terwijl we ondertussen het filerecord op onze wegen voortdurend verbreken. Toch zijn er nog altijd regeringspartijen de er prat op gaan dat ze besparen op het openbaar vervoer terwijl hen de moed ontbreekt om het autoverkeer te beteugelen.

Toch maar even verbinden met een ander verhaal. Een tijd terug was ik in Kopenhagen, inclusief een bezoek aan de Belgische ambassade. Als daar een medewerker met de fiets toekomt, feliciteer ik hem. Zijn antwoord is helder: fietsen is het normaal hier, iedereen doet het. En een auto kost je trouwens handenvol geld, daar denk je heel goed over na alvorens er een te kopen. Koppel dat aan een strategisch beleid van Kopenhagen om, naast performant openbaar vervoer, dé fietsstad van de wereld te worden en je ziet waartoe politiek in samenspel met milieubewuste burgers toe in staat is. Vorig jaar kruiste de dalende lijn van het aantal pendelaars met de auto die van de stijgende lijn van fietsers. Ja, die kwart miljoen, dat is daar in Denemarken. Voor het eerst gaan er meer mensen op twee wielen gaan werken dan in een blik op vier wielen. De cijfers zijn indrukwekkend. Stel je voor we in Brussel een kwart van deze ambitie zouden realiseren.

Oh ja, nog even vermelden. Kopenhagen heeft weinig last van files en veruit de beste luchtkwaliteit van de Europese hoofdsteden. En is de fiets een succes, dan gaan in 2019 nieuwe metrolijnen open. Het openbaar vervoer toekomstbestendig maken, heet dat. Hallo, ministers van ons land?

Deze bijdrage verscheen op vrijdag 17 lmaart ’17 als ‘De mening’ in dS Avond