Meer geheimhoudingsrechten voor de multinationals? Nee, bedankt!

Klokkenluiders, journalisten, wetenschappers, vakbondsleden, werknemers, burgers: De Europese “Trade Secrets Protection” (“bescherming van bedrijfsgeheimen”) richtlijn bedreigt de democratie.

Toen Antoine Deltour, een werknemer van het multinationale accountantskantoor PricewaterhouseCoopers, besloot zeer geheime financiële informatie te lekken naar de Franse journalist Edouard Perrin, wisten ze waarschijnlijk niet waar ze aan begonnen waren. “Luxleaks” legde geheime Luxemburgse belastingafspraken bloot, die maakten dat multinationale bedrijven als Amazon voor miljarden euro’s belasting konden ontwijken in de EU. En toch staan Deltour en Perrin nu terecht voor inbreuk op het bedrijfsgeheim. 

In 2015 won Deltour de Europese Burger Prijs van het Europees Parlement voor zijn moed. Maar dat is blijkbaar al vergeten. Want op 14 april 2016, enkele dagen voor aanvang van het proces, stemt het Europees Parlement over een nieuwe wet die klokkenluiders en journalisten het zwijgen op kan leggen door het risico op lange gevangenisstraffen en hoge boetes te vergroten.

Deze nieuwe wet wordt de “bescherming van het bedrijfsgeheim richtlijn” (Trade Secrets Protection directive) genoemd. De definitie van bedrijfsgeheimen in deze nieuwe EU-richtlijn is zo breed dat bijna alle interne informatie van een bedrijf kan worden beschouwd als bedrijfsgeheim. Het soort informatie dat in de toekomst (en soms nu al) niet gepubliceerd mag worden omvat bijvoorbeeld de uitkomsten van (veiligheids)studies rond pesticiden, medicijnen, de uitstoot van auto’s, enzovoorts. Deze EU-richtlijn betekent een direct gevaar voor iedereen die dergelijke informatie onthult zonder toestemming van de onderneming. Burgers, journalisten en wetenschappers hebben juist toegang nodig tot deze informatie om deze in het algemeen belang te kunnen publiceren. Maar welke krant of tv-zender kan het zich veroorloven om het risico van financiële ondergang te nemen? 

Nog erger: Als de richtlijn wordt goedgekeurd op Europees niveau, mogen de lidstaten er op nationaal niveau nog een schepje bovenop doen en bedrijven nog meer bescherming bieden. Zij zullen door de industrie zwaar onder druk gezet worden om dit ook daadwerkelijk te doen.  

Ondertussen tonen de Panama Papers opnieuw aan hoe groot het belang is om de persvrijheid te beschermen tegen dit EU voorstel. Mossack Fonseca, het in Panama gevestigde advocatenkantoor dat centraal staat in het Panama Papers schandaal, heeft met de volgende waarschuwende woorden gereageerd op vragen van de media: ”Het lijkt erop dat u ongeautoriseerde toegang heeft gehad tot informatie afkomstig van ons bedrijf en deze uit hun verband getrokken heeft gepresenteerd. Wij vertrouwen erop dat u zich er volledig bewust van bent dat het gebruik van onrechtmatig verkregen informatie/documentatie een misdaad is. We zullen niet aarzelen om alle beschikbare strafrechtelijke en civiele middelen in te zetten. ” 

Een pan-Europese coalitie van NGO’s, vakbonden, journalisten, klokkenluiders en onderzoekers hebben het Europees Parlement opgeroepen om dit voorstel te verwerpen en de Europese Commissie gevraagd om met een beter voorstel te komen. De coalitie is een online petitie gestart tegen de tekst, die al meer dan 72.000 handtekeningen heeft verzameld.  Dit wordt geen gemakkelijke strijd: multinationals lobbyen al jaren op dit onderwerp, maar het grote publiek weet hier nauwelijks iets over. 

Teken nu de petitie:

https://act.wemove.eu/campaigns/whistleblowers-at-risk