Geen achterpoortjes. Geen loze beloften. Gewoon actie.
Het is met grote voldoening dat we het 100e nummer van het Oikos Tijdschrift publiceren, en dit in een gloednieuw jasje. We zitten in een cruciaal decennium: of we onze kinderen een leefbare toekomst achterlaten, zal afhangen van de concrete acties die de komende jaren voor reële trendbreuken moeten zorgen. Het gaat om niets meer of minder dan systeemverandering, van hoe we produceren en consumeren, maar ook of we kunnen komen tot een radicaal zorgzame verhouding tot mens en natuur.
In dit speciale feestnummer laten we enkele denkers, sprekers en betrokken burgers aan het woord: hoe kijken zij naar de toekomst? Wat moet er volgens hen gebeuren?
Voor deze gelegenheid stellen we hieronder alvast de bijdrage van Jason Hickel publiek. Vertaling door Magda Brijssinck.
“Het heeft me tien uur gekost om met de trein van Barcelona naar Brussel te komen. Deze reis zal drie dagen van mijn leven in beslag nemen. Op weg naar hier vroeg ik me af waarom ik het niet gewoon via Zoom deed. Ik had van mijn weekend kunnen genieten en uitslapen, dan twee uur present tekenen en klaar.
Hier ben ik dan en dus zal ik iets nuttigs moeten vertellen. Iets wat jullie en mijn tijd waard is. Iets gedurfds. Want we zijn aanbeland in een tijd die erom vraagt gedurfde dingen te zeggen.
Jullie weten even goed als ik dat we er slecht voor staan, dat het niet de goede kant opgaat. Jullie weten even goed als ik dat onze regeringen ons in de steek laten. Dat ze de hele wereld in de steek laten. Dat ze al het leven op aarde in de steek laten. COP na COP gaat voorbij, maar het enige wat we van onze leiders — als we ze zo al mogen noe men — te horen krijgen, zijn wollige, vrijblijvende beloften over nuluitstoot. [COP — Conference of Parties: internationale klimaattop van de VN, nvdr.] Het zijn echter totaal loze beloften. Er bestaat nog altijd geen beleid waarop hun beloften steunen. In feite zet het bestaande beleid van de regeringen ons tot op heden op weg naar bijna drie graden opwarming.
Hoe ziet een wereld van drie graden warmer eruit? Op welke toekomst stevenen we af? Dat kan ik jullie vertellen. Zo’n 30 à 50 procent van alle levende soorten zal uitsterven. Anderhalf miljard mensen zullen van hun thuis verdreven worden, gedwongen te vluchten voor droogte, branden, overstromingen en dodelijke hitte. De opbrengs ten van basisvoedsel zullen met wel 30 procent afnemen, waardoor wereldwijd de ononderbroken voedselvoorziening almaar meer ontwricht zal worden. Een groot deel van de tropen zal voor de mens onbewoonbaar worden.
Denk eens aan de gevolgen. Denk eens aan de chaos die dit gaat meebrengen. De instellingen zullen het begeven. De wetenschappers laten er geen twijfel over bestaan dat zo’n wereld niet te verenigen is met de menselijke beschaving zoals we die kennen. De status quo komt neer op een dodenmars.
Het is niet jullie fout, niet onze fout. We zijn geneigd om over deze crisis te praten als het ‘Antropoceen’. Maar het zijn niet de mensen als mens die het probleem veroorzaken. Het is ons economisch systeem, het kapitalisme, dat opgezet wordt rond voortdurende expansie, extractie en accumulatie door een elite, en dat de levende wereld behandelt als niets meer dan een exter naliteit. Het is een moloch die zo geprogrammeerd is dat hij alles op zijn pad verslindt, tot kortstondig voordeel van een miniem deel van de mensheid.
De voorbijdegroeitheorie is opwindend en visi onair. Ze kan echter ook nogal abstract aandoen en het is niet het moment voor abstracties. We hebben een concreet politiek programma nodig. Wat moeten we doen om de klimaatcrisis aan te pakken? Hoe zou het zijn om die crisis als een echte klimaatnoodtoestand op te vatten? Wat is er in feite vereist om de mondiale opwarming te beperken tot niet meer dan 1,5°C?
De allerbelangrijkste maatregel is er een waar tot nu toe geen enkele minister zich aan heeft willen wagen: stel een limiet aan de productie van fossiele brandstof en bouw die af volgens een bindend jaarplan tot deze industrie nagenoeg ontmanteld is tegen het midden van de eeuw. Ik zal het nog eens zeggen: stel een limiet aan de productie van fossiele brandstof en bouw die af volgens een bindend jaar plan totdat deze industrie nagenoeg ontmanteld is tegen het midden van de eeuw. Voilà. Dit is de enige zekere manier om de klimaatontwrichting een halt toe te roepen, en dit moet bovenaan onze agenda staan, bovenaan de lijst van onze eisen”.
Benieuwd naar meer? Lees het volledige stuk via deze link. Bestel hier het boek ‘Minder is Meer’.
Vraag je gratis proefnummer aan via info@oikos.korulo.be of neem ineens een abonnement.
