Oikos 71
In Tweestromenland fietst Dirk Holemans ons van oud naar nieuw: van een 20e eeuws maatschappelijk model (‘trappen of neervallen’) met een razende stilstand, een planetaire burn-out en een consument die alles kan kopen behalve werkelijke vrijheid, naar een samenlevingsvorm van de 21e eeuw met een identiteit die zich opbouwt door samenwerking, delen, duurzame levensstijlen, ontmarkte activiteiten en een balanseconomie. Kortom: een verhaal over autonomie, actueler dan ooit.
In Forum ‘een pleidooi voor een meer ‘marginale’ democratie: het is in de kleine initiatieven van diegenen die niet alleen uitgesloten, maar zelfs niet erkend worden als politieke actoren door de staat, dat het potentieel voor democratiserende actie gezocht moet worden.’ Thomas Swerts over de vernieuwde opdracht van het maatschappelijke ‘middenveld’, collectieve organisatie van gemeenschappen van onderuit en autonomie.
Ook zo volgens Wim Van Roy & Lisa Schouppe van vzw De Wakkere Burger in Wakker worden in een nieuw participatielandschap. Zij brachten het afgelopen jaar deskundigen, praktijkmensen en andere externen samen om de impact in kaart te brengen van een terugtredende overheid, een sterke groei aan burgerinitiatieven van onderuit, een stijgende dualisering en de evolutie naar een superdiverse samenleving. ‘De complexiteit van de wereld van morgen maakt dat er geen eenduidige antwoorden zijn’, stellen ze. ‘Maar we moeten meer op zoek naar laboratoria op het niveau van steden en gemeenten, waar je iets dergelijks kan ontginnen. Want het is de bundeling van krachten en de samenwerking die het verschil kan maken. Het kan een manier zijn om de overheid meer aansluiting te laten vinden bij de samenleving in plaats van andersom via de klassieke inspraaklogica.’
Ook Olivier Beys stelt de waarde van samenwerken en het delen centraal in Jongeren als voorhoede van de nieuwe economie? Want ‘om enig succes te hebben in de toekomst moeten die principes weerklinken in de attitudes van de hedendaagse jongeren. Hun gedrag weerspiegelt immers voor een groot stuk de maatschappij zoals die zich de komende decennia zal ontvouwen.’
Jef Peeters loodst ons door de werkelijke inhoud van ‘de commons’ en recent verschenen literatuur. Marian Deblonde schetst het spagaat van onze industriële samenlevingen: als het over duurzaam ontwikkelen gaat beseffen we de urgentie, maar we zijn en handelen enkel maar terughoudend. Ze neemt de dubieuze maatschappelijke rol die kennis hierin speelt onder de loep. Dries Lesage op zijn beurt brengt de geschiedenis en toekomstmogelijkheden van de Sustainable Development Goals.
Nick Meynen schetst de geschiedenis van geprogrammeerde veroudering van producten, of: een spoedcursus in ‘ontwerpen om stuk te gaan’.
René De Ryck neemt de verreikende vermarkting op de korrel in Een Sterk Merk. Over waarom je geen koffie koopt maar sfeer.
In de Rubriek Literair: Gedichten van Michaël Vandebril en een tekening van Redmond.
In Uitgelezen: De geest van suburbia van Bruno Meeus & Pascal De Decker, Een Groener Groen van Mike Van Acoleyen, De schaduw van de verlichting. De westerse worsteling met welzijn, van Eddy Van Tilt.
Last but not least: Oikos bestaat 5 jaar en dat vieren we met een programma dat te denken geeft. Vier ecodenkers op Feestcongres Oikos. Ecologische autonomie: hoe onze toekomst heroveren? Zaterdag 31 januari 2015 – Vooruit Gent.