Snelle samenleving, trage democratie

Snelle samenleving, trage democratie

6,00

Hartmut Rosa.

Oikos, Goethe-Institut Brüssel. 2014.

————————————————-

Wel of niet “mee kunnen”. Het jachtige tempo aankunnen of niet meer kunnen volgen. Het gevoel hebben dat de tijd en het leven zelf tussen onze vingers wegglipt. Stress, werkdruk, familiale druk, prestatiedruk, sociale druk. We leven in een doorholsamenleving, waarin ieder mens de anderen als concurrenten ervaart. Dat is de wereld die Hartmut Rosa ontrafelt.

De voorbije decennia werden talrijke manieren bedacht om dingen sneller te laten verlopen, om tijd te winnen, om tijd te besparen, maar vreemd genoeg levert ons dat niet meer gemoedsrust op – integendeel. Hoe paradoxaal ook: hoe meer tijd we besparen en hoe minder tijd we nodig hebben om de dingen te doen die we moeten doen, hoe minder tijd we (over) hebben, hoe minder tijd we “voor onszelf” opzij kunnen zetten, en hoe groter de tijdsdruk wordt. Om een heldere kijk te krijgen op dit versnellingsproces, hebben we een verhelderende theorie en een overtuigend concept van sociale versnelling nodig. En dat is precies wat Hartmut Rosa heeftŒ ontwikkeld in zijn rijk oeuvre, waarmee deze publicatie een eerste kennismaking wil vormen.

Rosa beschrijftŒ hoe de modernisering getekend wordt door de collectieve en individuele beleving van een historisch versnellingsproces: het gaat om de dynamisering van de geschiedenis, van de samenleving, van de cultuur, van het leven en van de tijd zelf. De versnelling die we allen op verschillende manieren ervaren, ondergaan en aanvoelen wordt fundamenteel bepaald door de economie, door de groeilogica van de moderne samenleving, en doet zich voor op drie vlakken: in snelle technische en technologische ontwikkelingen, in sociale veranderingsprocessen en in het algemene levenstempo.

Rosa’s “sociologie van de tijd” is bijzonder relevant voor talrijke aspecten van ons bestaan en onze samenleving. Een goed inzicht in de mechanismen van versnelling en vervreemding lijkt een essentiële voorwaarde voor een humane aanpak van de sociale en ecologische uitdagingen waarop we dringend een antwoord moeten formuleren.

Oikos vertaalde i.s.m. het Goethe-Instituut twee sleutelteksten van Hartmut Rosa, nl. de eerste vier hoofdstukken van zijn boek Beschleunigung und Entfremdung (2013), en de inleiding van zijn boek Weltbeziehungen im Zeitalter der Beschleunigung (2012), het resultaat is deze publicatie, Snelle samenleving, trage democratie.

×
×

Winkelmand